Ta thường nghĩ cái tôi là thứ bẩm sinh – nhưng thật ra, phần lớn “tôi” là kết quả của sự gán nhãn.
Ngay từ nhỏ, ta đã được gọi là: “con ngoan”, “đứa cứng đầu”, “em bé lanh lợi”, “thằng nhút nhát”...
Xã hội phân vai ta: người con lý tưởng, học sinh gương mẫu, công dân đúng mực, nhân viên chăm chỉ
Mạng xã hội dạy ta trình diễn: sống phải có “profile”, có hình ảnh đẹp, có danh xưng gắn kèm
Dần dần, ta bị ép vào một cái khuôn không nói ra – nhưng ai cũng ngầm áp đặt.
Hãy tự hỏi:
Bạn đang sống vì điều gì bạn thực sự muốn, hay vì sợ đánh mất sự chấp nhận của người khác?
Bạn có từng làm điều gì đó không thích, chỉ để giữ hình ảnh “bản thân lý tưởng”?
Bạn có cảm thấy kiệt sức khi cố duy trì một vai mà mình không còn là nó?
👉 Nếu có, rất có thể bạn đang sống bằng một bản ngã được xã hội định hình, không phải bản thể tự nhiên.
Nó hoạt động bằng hai cơ chế:
Gắn nhãn: “Tôi là người mạnh mẽ – nên không được khóc”; “Tôi là người thành công – nên không được thất bại”
Sợ mất vai: “Nếu tôi không chăm chỉ – tôi sẽ bị xem là vô dụng”; “Nếu tôi không hiền – tôi sẽ bị ghét”
Hệ quả là:
Ta không dám thể hiện cảm xúc thật
Ta cắt bỏ những phần sống động trong chính mình
Ta lẫn lộn giữa hình ảnh xã hội kỳ vọng và bản chất nguyên sơ đáng sống
Cái tôi giả là một lớp da bảo vệ tạm thời – nhưng khi nó trở thành vỏ bọc lâu dài, bạn:
Không dám thừa nhận điều mình thực sự mong muốn
Không còn cảm xúc sâu với bất cứ điều gì – chỉ có nghĩa vụ
Không biết phải đi đâu, vì bản thân chưa bao giờ thật sự lên tiếng
Quan sát cảm giác “gồng” trong cuộc sống: nơi nào bạn thấy mệt vì phải đóng vai?
Viết ra những câu bạn thường nói với chính mình, rồi tự hỏi: “Ai đã dạy tôi điều đó?”
Trải nghiệm những điều không thuộc vai diễn của bạn: đi một mình, từ chối đúng lúc, nói thật điều mình cảm nhận
Bạn không cần phá nát cái tôi.
Bạn chỉ cần nhẹ nhàng bóc lớp hóa trang, cho đến khi bản thể nguyên sơ hiện ra.
Bản thể ấy:
Không cần phải chứng minh
Không bị trói buộc bởi nhãn mác
Không vĩ đại – nhưng rất thật
🪞 “Cái tôi giả luôn muốn được yêu – nhưng chính bạn thật mới xứng đáng được sống.”
— TheGioiQuan.com